Plastik segregujesz, polar zyskujesz! Jedna bluza polarowa powstaje z ok. 35 butelek plastikowych.
Przez wieki istnienia życia na ziemi człowiekowi, istocie rozumnej towarzyszą odpady. Odpady wytwarzane przez człowieka wraz z rozwojem cywilizacyjnym ulegały zmianom wynikającym z coraz większego rozwoju technologii i konsumpcji.
Na przestrzeni wieków ilość odpadów wytwarzanych przez mieszkańców naszej planety systematycznie wzrasta. Wraz z rozwojem technologii wytwarzamy coraz więcej i coraz bardziej zaawansowane technologicznie odpady. Otaczająca nas przyroda nie jest w stanie samodzielnie, przy tak zaawansowanych materiałach poradzić sobie ze zneutralizowaniem powstających mas odpadów.
Dbając o środowisko naturalne w jakim my sami żyjemy ale również w trosce o przyszłe pokolenia, którym winniśmy zostawić jak najmniej zdegradowane otoczenie, należy bardzo rozsądnie gospodarować surowcami, wodą, energią oraz ograniczyć degradację środowiska. m.in. poprzez zmniejszanie wytwarzania odpadów, ich recyckling, wykorzystanie energii jaką zawierają a w ostateczności ich unieszkodliwianie.
W tym ostatnim zdaniu została przedstawiona tzw.: hierarchia postępowania z odpadami.
Zapobieganie wytwarzaniu odpadów – najbardziej pożądane działanie. Możemy się w tym miejscu zapytać: W jaki sposób? – Przecież to nie my je produkujemy? Ale to jednak od naszych decyzji zakupu dóbr konsumpcyjnych zależy ilość powstających odpadów. Więc śmiało można powiedzieć, że to my konsumenci jesteśmy producentami odpadów komunalnych. Najprostszym przykładem może być zakup chleba, czy zapakujemy go do przyniesionej przez siebie płóciennej torby czy poprosimy sprzedawcę o jednorazową reklamówkę. Kupujmy produkty w opakowaniach wielokrotnego użycia, wykorzystując opakowania zbiorcze biodegradowalne, czasami może mniej wygodne np. soki, wody w butelkach szklanych zamiast plastikowych, nawet jeśli nie są zwrotne nadają się do ponownego przetworzenia.
Kolejnym działaniem występującym w hierarchii postępowania z odpadami jest ponowne wykorzystanie. Na tym etapie „życia” odpadów bardzo duża jest rola nas wszystkich i dużych, i małych. To w naszych domach decydujemy o ponownej możliwości użycia większość produktów, poprzez ich naprawę, przeróbkę, czyszczenie, czy też oddanie komuś innemu do dalszego użytkowania zwłaszcza w przypadku mebli, odzieży, obuwia, książek itp.
Podstawą dobrego recyklingu, czyli odzysku odpadów jest tzw. „segregacja u źródła”, czyli w miejscu ich powstania w gospodarstwach domowych. Jest to najbardziej efektywny proces zagospodarowania odpadów, preferowany tak przez instytucje europejskie jak i przez polskie ustawodawstwo. Właśnie taki system segregacji odpadów komunalnych funkcjonuje od lat w naszej Gminie. Opiera się on na zbieraniu w osobnych workach lub pojemnikach następujących frakcji odpadów:
-
papieru, makulatury – gazety, czasopisma, katalogi, foldery, zeszyty, książki, papier biurowy, kartony. Do papieru nie wrzucamy papieru zatłuszczonego np. papier śniadaniowy zatłuszczony masłem, użyty papier do pieczenia ciast. Odpadem papierowym nie są też zużyte chusteczki higieniczne i pampersy.
-
opakowań z tworzyw sztucznych: butelki PET- plastikowe butelki po napojach i wodach mineralnych, opakowania po chemii gospodarczej – po płynach do mycia naczyń, po szamponach itp.,
-
szkła opakowaniowego: butelki po sokach, wodach, napojach alkoholowych, słoiki po przetworach, słoiczki po kremach. Butelki i słoiki staramy się wrzucać bez korków, nakrętek i kapsli. Do opakowań szklanych nie wrzucamy: luster, szkła okiennego, opakowań po lekarstwach, żarówek, lamp neonowych, wyrobów ze szkła kryształowego, naczyń żaroodpornych),
-
roślinnych odpadów ulegających biodegradacji (odpady zielone),
-
opakowaniowych odpadów wielomateriałowych (opakowania „tetrapak” – kartony po mleku, sokach itp.),
-
popiołów z gospodarstw domowych.
Mieszkańcy naszej gminy dostają nieodpłatnie worki do selektywnej zbiórki odpadów tj. worki żółte na opakowania z tworzyw sztucznych, zielone na opakowania szklane, niebieskie na makulaturę, pomarańczowe na opakowania tetrapak. Ponadto gospodarstwa domowe, które zużywają do ogrzewania domów i przygotowania ciepłej wody paliwa stałe (węgiel, flot) zostały, również nieodpłatnie wyposażone przez Usługi Komunalne w pojemniki do selektywnego gromadzenia popiołów.
Posegregowane przez mieszkańców naszej Gminy odpady w osobnych pojemnikach czy workach zbierane są przez Usługi Komunalne celem ich dalszego przygotowania do recyklingu. Zebrane, doczyszczone i posortowane odpady zostają przekazane recyklerowi – podmiotowi wytwarzającemu nowe surowce i przedmioty służące zaspokajaniu potrzeb ludzi. System ten gwarantuje również osiągnięcie przez Gminę wymaganych prawem poziomów odzysku i recyklingu odpadów.
Systemy funkcjonujący w innych miastach polegające na zbieraniu dwóch rodzajów odpadów tzw. odpadów „suchych” i odpadów „mokrych”, polegające na wrzucaniu wszystkich odpadów suchych do jednego worka a mokrych do drugiego. Oceniane są jako mało efektywne. Jakość tak pozyskanych surowców czyni je nieprzydatnymi dla instalacji recyklingu.
Odpad, który możemy gromadzić selektywnie np. butelka PET, a który wrzucimy do zmieszanych odpadów, na instalacji w RIPOK-u będzie wysegregowany ale również będzie już zanieczyszczony (np. zatłuszczony) i nie będzie się nadawać do recyklingu a jedynie tylko do produkcji paliw.
W tym miejscu przypominamy hierarchię postępowania z odpadami: Recykling jest bardziej pożądanym procesem niż odzysk energii zawartej w odpadach.
Mówiąc o odzysku energii zawartej w odpadach nie mamy na myśli spalania śmieci w domowych paleniskach, co jest absolutnie zabronione. Mowa jest o spalaniu odpadów w wyspecjalizowanych spalarniach i cementowniach, które są wyposażone w bardzo rygorystyczne systemy oczyszczania spalin, dużo bardziej zaawansowane technologicznie niż sam proces spalania odpadów.
Najmniej pożądanym procesem jest unieszkodliwianie na składowiskach. Dlatego też powinniśmy się starać, jak najwięcej odpadów wysegregować i w ten sposób dawać im „drugie życie”.
Niestety w Polsce ponad 80% odpadów nadal jest składowanych (dane z 2014 r.) a jedynie:
-
2,8% kompostowanych,
-
6,8% selektywnie zbieranych,
-
3,5% odzysk surowców z odpadów zmieszanych,
-
0,4% termiczne przekształcanych,
w porównaniu z Holandią, gdzie odpady są:
-
2% składowane,
-
26% kompostowane,
-
32% recykling,
-
40% termicznie przekształcane
Mamy jeszcze dużo do zrobienia, nauczenia się i wypracowania w sobie dobrych nawyków w postępowaniu z odpadami w swoich domach, gdyż wciąż daleko nam do EKO.